
“Gevaş’ta Musluklar Suskun, Halk Mağdur” Van Gölü’nün serinliğine, Artos Dağı’nın haşmetine yaslanan Gevaş, gerçekten de doğasıyla insanı büyüleyen bir yer. İlçemiz hem içme hem de sulama suyu açısından aslında zengin..
“Gevaş’ta Musluklar Suskun, Halk Mağdur”
Van Gölü’nün serinliğine, Artos Dağı’nın haşmetine yaslanan Gevaş, gerçekten de doğasıyla insanı büyüleyen bir yer. İlçemiz hem içme hem de sulama suyu açısından aslında zengin kaynaklara sahip. Ama ne yazık ki bu zenginliğe rağmen, yıllardır ilçe merkezi ve aşağı mahallelerde içme suyu sorunu çözülmüyor. Yani su var ama suya ulaşamıyoruz.
Dağyöre bölgesinden çıkan su, hâlihazırda birkaç küçük depoda toplanarak ilçeye dağıtılmaktadır. Fakat bu mevcut yapı hem teknik kapasite açısından yetersizdir hem de altyapı kayıplarıyla işlevsiz hale gelmektedir. Yer yer yaşanan su sızıntıları ve kontrolsüz kayıplar, özellikle aşağı mahallelerde ciddi sıkıntılara yol açmaktadır. Oysa suyun tek bir merkezî, büyük hacimli depoda toplanarak, modern dağıtım altyapısıyla yönlendirilmesi halinde bu sorunların büyük kısmı çözülebilir.
Bölgede yaşanan su sıkıntısının bir diğer temel sebebi ise içme suyunun sulama amacıyla kullanılmak zorunda kalınmasıdır. Bu noktada Dağyöre bölgesine sulama suyu ihtiyacına yönelik bir gölet yapılması elzemdir. Gölet, yaz aylarında artan bahçe ve tarla sulama ihtiyacını karşılayarak, içme suyuna olan baskıyı büyük ölçüde azaltacaktır. Bu sayede, içme suyu gerçek amacı olan insan tüketimine yönlendirilirken, tarımsal üretim de sürdürülebilir hale gelir.
Her yıl yaz aylarında yaşanan ortak problem ise bu sistemin adeta kilit noktasıdır: Vatandaşların hortumla bahçe ve sebze sulaması yapması, yukarı mahallelerdeki suyun aşağı mahallelere ulaşmasını engellemektedir. ilçe merkezi ve aşağı mahallelerde bazı günlerde musluklardan tek damla dahi su akmamaktadır. Vatandaşlar mağdur, aileler perişan, çocuklar susuz kalmaktadır.
Bu noktada altı çizilmesi gereken mesele şudur: İnsanlar içme suyunu hortumla bahçe sulamada kullanmak zorunda kalıyorsa, bu doğrudan sulama suyu altyapısının eksikliğindendir. Bu bağlamda, Dağyöre bölgesinde sulama göleti yapılıp ve uzun yıllardır atıl durumda bulunan Yukarı ark suyu ve BM kanallarının ivedilikle tarımsal sulama amaçlı faaliyete geçirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu sistem aktif hale getirildiğinde, halk içme suyunu amacına uygun kullanacak, böylece aşağı mahallelere de düzenli su ulaşabilecektir.
Sorun artık teknik bir arızanın ya da mevsimsel bir dengesizliğin ötesindedir; kalıcı bir altyapı sorunu halini almıştır. Bölge halkı, günü kurtaran geçici çözümler yerine, stratejik ve kalıcı projelerle Gevaş’ın su krizinin çözülmesini talep etmektedir. Dağyöre bölgesinde sulama için bir gölet inşası ve Yukarı ark ve BM sulama kanallarının aktif hale getirilmesi bu anlamda olmazsa olmaz başlıklardır.
Artos’un gölgesinde olmak, suyun bolluğunu çağrıştırsa da; Gevaş’ın birçok mahallesi, ne yazık ki bu bolluğu hissedememektedir. Suyun kıyısında susuz kalmak gibi bir trajediyi, halk daha fazla yaşamamalıdır. Yetkililer, kurumlar ve yerel yönetimler bir an önce harekete geçmeli; bu kadim coğrafyada “suya hasret” bir yaşam sona erdirilmelidir.